ช่องคลอดแห้ง (Vaginal Dryness) คือภาวะที่เมือกหล่อลื่นภายในช่องคลอดลดน้อยลง ส่งผลให้เยื่อบุช่องคลอดแห้งกร้าน ขาดความชุ่มชื้น มีสาเหตุหลักมาจากการที่ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลง จากสถิติพบว่ากว่าร้อยละ 50 ของผู้มีปัญหาช่องคลอดแห้งเป็นผู้หญิงในวัยหมดประจำเดือน เนื่องจากในช่วงวัยเจริญพันธุ์ ผู้หญิงมีฮอร์โมนเอสโตรเจนปกติ ช่องคลอดจะมีผิวที่ชุ่มชื้น ผนังช่องคลอดหนาและมีลูกคลื่น แต่เมื่อเข้าสู่วัยหมดประจำเดือนจะเกิดภาวะพร่องฮอร์โมน คือภาวะที่ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนหรือฮอร์โมนเพศหญิงลดลง จึงทำให้ผนังช่องคลอดบางลง ความยืดหยุ่นลดลง การหลั่งน้ำหล่อลื่นลดลง ภาวะความเป็นกรดลดลง ทำให้มีการเติบโตของแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดโรคต่างๆ ขึ้นมาแทนที่แบคทีเรียชนิดดี เป็นสาเหตุที่ทำให้ช่องคลอดติดเชื้อได้ง่ายนั่นเอง แต่ทั้งนี้ผู้หญิงทุกช่วงวัยที่อยู่ในภาวะขาดเอสโตรเจนก็สามารถมีปัญหาช่องคลอดแห้งได้เช่นกัน
สนใจหัวข้อไหน...คลิกเลย
จะเกิดอะไรขึ้นหากช่องคลอดแห้ง?
สารอาหารสำคัญสำหรับบรรเทาอาการ “ช่องคลอดแห้ง”
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเมื่อมีอาการ “ช่องคลอดแห้ง”
ปัญหาช่องคลอดแห้งมักพบมากในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน เนื่องจากมีระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนในร่างกายลดลงตามวัยหรือที่เรียกว่าภาวะพร่องฮอร์โมน ขณะที่ผู้หญิงในช่วงวัยอื่นๆ ก็สามารถเกิดปัญหาช่องคลอดแห้งได้ เช่นในกรณีดังต่อไปนี้
ผู้ที่ฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลงจากผลข้างเคียงของยาบางประเภท เช่น ยารักษาโรคภูมิแพ้ ยารักษาโรคความดันเลือดสูง ยารักษาโรคทางจิตเวช รวมถึงเคมีบำบัดในการรักษามะเร็ง เป็นต้น
ผู้ที่มีภาวะช่องคลอดอักเสบจากการติดเชื้อ เช่น เชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา
ผู้ที่มีความต้องการทางเพศต่ำ หรือผู้ที่มีปัญหาทางเพศอื่นๆ ซึ่งอาจส่งผลให้ทำเกิดภาวะช่องคลอดแห้ง ในทางกลับกันภาวะช่องคลอดแห้งก็อาจทำให้ความต้องการทางเพศลดลงได้เช่นกัน
ผู้ที่เกิดการระคายเคืองช่องคลอดเนื่องจากแพ้สบู่ หรือน้ำยาทำความสะอาดจุดซ่อนเร้น รวมถึงผู้ที่สวนล้างช่องคลอดบ่อยๆ ซึ่งทำให้ช่องคลอดเสียความเป็นกรดและแห้ง จนเกิดผื่นผิวหนังบริเวณปากช่องคลอดและช่องคลอด
ผู้มีภาวะช่องคลอดแห้งอาจเกิดอาการตลอดเวลา หรือบางรายอาจมีอาการเป็นระยะหรือเฉพาะในขณะมีเพศสัมพันธ์เท่านั้น โดยอาการที่พบ คือ
เกิดความรู้สึกร้อน แสบแห้ง หรือระคายเคืองในช่องคลอด
แสบขัดขณะปัสสาวะ ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะเล็ด กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
ช่องคลอดอักเสบ เป็นตกขาวบ่อยๆ
มีภาวะขาดน้ำหล่อลื่น ทำให้เกิดความรู้สึกเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ มีเลือดออกหลังการมีเพศสัมพันธ์ บางรายอาจมีความต้องการทางเพศลดลง ถึงจุดสุดยอดได้ยากขึ้น
นอกจากนี้ผู้ที่มีปัญหาช่องคลอดแห้งอาจเกิดอาการแทรกซ้อนอื่นๆขึ้นได้ เนื่องจากขาดเมือกหล่อลื่น ทำให้ผนังช่องคลอดระคายเคืองและเกิดแผลบริเวณช่องคลอด จึงทำให้มีความเสี่ยงติดแบคทีเรียหรือเชื้อราในบริเวณช่องคลอดได้ง่าย
สำหรับผู้ที่มีปัญหาช่องคลอดแห้งเนื่องจากมีภาวะพร่องฮอร์โมนเอสโตรเจนหรือฮอร์โมนเพศหญิงนั้น เพื่อเพิ่มและปรับสมดุลฮอร์โมนเอสโตรเจน สามารถเลือกวิธีการใช้ฮอร์โมนทดแทนได้ ซึ่งมีทั้งชนิดเม็ด ครีม รวมถึงยาสำหรับสอดช่องคลอด ทั้งนี้การใช้ยาควรอยู่ในการดูแลของแพทย์ เนื่องจากมีการศึกษาของสมาคมวัยทองแห่งสหรัฐอเมริกา ที่ระบุว่าการทายาฮอร์โมนเอสโตรเจนในช่องคลอด ซึ่งเป็นเอสโตรเจนระดับฮอร์โมนน้อยๆ สามารถช่วยในการรักษาภาวะช่องคลอดแห้งได้ แต่ทั้งนี้ก็มีการศึกษาพบว่าการใช้ฮอร์โมนทำให้ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนในกระแสเลือดเพิ่มด้วยเช่นกัน ซึ่งอาจส่งผลในทางลบต่อระบบอื่นๆในร่างกายได้ ดังนั้น จึงต้องระมัดระวังในการใช้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่อาจมีข้อบ่งห้ามในการใช้ฮอร์โมน จึงควรปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ (อ่านข้อมูลเพิ่มเติม เช็คลิสอาการเข้าสู่วัยทอง)
สำหรับผู้มีปัญหาช่องคลอดแห้ง และต้องการแก้ปัญหาในเฉพาะกรณีที่เจ็บแสบขณะมีเพศสัมพันธ์ สามารถใช้เจลหล่อลื่นเพื่อบรรเทาอาการเจ็บได้เป็นครั้งคราว โดยทาบริเวณช่องคลอด หรืออวัยวะเพศชาย หรืออีกทางเลือก คือ การใช้สารเพิ่มความชุ่มชื้นเพื่อช่วยปกป้องและเคลือบผนังช่องคลอดให้ชุ่มชื้น ซึ่งมีให้เลือกทั้งชนิดน้ำ ชนิดเจล หรือชนิดเม็ดสอดช่องคลอด
สำหรับวิธีที่ผู้เชียวชาญแนะนำเพื่อป้องกันหรือช่วยลดปัญหาช่องคลอดแห้งที่ให้ผลดีในระยะยาว คือ การบำรุงจากภายใน ด้วยการเสริมสารอาหารที่จำเป็นให้กับร่างกายของผู้หญิง
น้ำมันอีฟนิ่งพริมโรส เนื่องจากสารสำคัญที่ได้อย่าง GLA จะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้แก่ผิวได้ จากการเป็นองค์ประกอบของเยื่อหุ้มเซลล์ผิว ทำให้ผิวแข็งแรงและชุ่มชื้นขึ้น น้ำมันอีฟนิ่งพริมโรสจึงช่วยแก้ปัญหาช่องคลอดแห้งได้นั่นเอง นอกจากจะช่วยแก้ปัญหาช่องคลอดแห้งได้แล้ว น้ำมันอีฟนิ่งพริมโรสที่อุดมไปด้วยไขมันจำเป็นชนิดไม่อิ่มตัว กลุ่มOmega-6ยังมีคุณสมบัติที่โดดเด่นอีกหลายประการ เช่น ช่วยลดอาการก่อนมีประจำเดือน ช่วยบำรุงผิวให้ชุ่มชื้น ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจ เป็นต้น (อ่านข้อมูลเพิ่มเติม ประโยชน์น้ำมันอีฟนิ่งพริมโรส)
สารสกัดจากจมูกถั่วเหลือง เพราะมีส่วนช่วยปรับฮอร์โมนเพศหญิงให้สมดุล ถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกเพื่อแก้ปัญหาช่องคลอดแห้ง รวมถึงผู้ที่ต้องการเพิ่มฮอร์โมนเพศหญิงให้กับร่างกาย เพราะเป็นแหล่งของฮอร์โมนเพศหญิงจากธรรมชาติ ออกฤทธิ์คล้ายฮอร์โมนเอสโตรเจนที่มีชื่อเรียกว่า ไฟโตเอสโตเจน (Phytoestrogen) ปัจจุบันมีสารสกัดจากจมูกถั่วเหลืองในรูปแบบอาหารเสริม ซึ่งถือเป็นทางเลือกที่ปลอดภัย ช่วยเพิ่มฮอร์โมนเพศหญิงตามธรรมชาติได้ในปริมาณสูง ทำให้มั่นใจในผลลัพธ์ และหมดกังวลเรื่องผลข้างเคียง นอกจากประโยชน์ในการเพิ่มฮอร์โมนเพศหญิงอย่างเป็นธรรมชาติแล้ว ไอโซฟลาโวนในจมูกถั่วเหลือง หากทานร่วมกับแคลเซียมและแร่ธาตุอื่นๆ ยังมีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น ช่วยป้องกันโรคกระดูกพรุน ลดระดับโคเลสเตอรอลแลไตรกลีเซอไรด์ในเลือด ป้องกันโรคหัวใจ และยับยั้งการเติบโตของมะเร็งที่เกี่ยวกับฮอร์โมนเพศได้อีกด้วย (อ่านข้อมูลเพิ่มเติม ประโยชน์จมูกถั่วเหลือง)
วิตามินอี (Vitamin E) เป็นอีกหนึ่งวิตามินที่จำเป็นต่อร่างกาย มีคุณประโยชน์ในหลากหลายด้าน จนได้ชื่อว่าเป็นสารต้านอนุมูลอิสระชั้นยอด ช่วยป้องกันความเสื่อมของเซลล์ต่างๆภายในร่างกายรวมไปถึงเซลล์ผิวด้วย เนื่องจากวิตามินชนิดนี้มีสารที่ช่วยให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวได้ รวมไปถึงผิวบริเวณช่องคลอดด้วย สำหรับแหล่งอาหารธรรมชาติที่ช่วยเพิ่มปริมาณวิตามินอีให้กับร่างกายได้นั้นมีอยู่หลายอย่าง เช่น ผักผลไม้สด ถั่วชนิดต่างๆ อาหารทะเล เป็นต้น (อ่านข้อมูลเพิ่มเติม ประโยชน์วิตามินอี)
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวันเป็นอีกหนึ่งสิ่งที่ควรให้ความสำคัญ และควรทำควบคู่ไปกับวิธีการแก้ปัญหาช่องคลอดแห้งวิธีอื่นๆ เนื่องจากปัญหาช่องคลอดแห้งนั้นเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น เกิดจากความเครียด, เกิดจากผลข้างเคียงของยาบางชนิด, เกิดจากภาวะช่องคลอดอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา, เกิดจากการระคายเคืองช่องคลอดเนื่องจากแพ้สบู่หรือน้ำยาทำความสะอาดจุดซ่อนเร้น หรืออาจเกิดจากการสวนล้างช่องคลอดบ่อยๆ จนทำให้ช่องคลอดเสียความเป็นกรดและแห้ง เป็นต้น เพื่อป้องกันและแก้ปัญหาช่องคลอดแห้งจึงควรหมั่นสังเกตพฤติกรรมของตัวเองว่ามีพฤติกรรมใดที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะช่องคลอดแห้งหรือไม่อย่างไร
หากเกิดปัญหาช่องคลอดแห้งไม่ควรชะล่าใจหรือปล่อยไว้ให้เรื้อรัง เพราะอาจส่งผลกระทบไปถึงระบบอื่นๆภายในร่างกาย เนื่องจากผนังช่องคลอดรองรับกระเพาะปัสสาวะและท่อปัสสาวะด้วย จึงทำให้มีปัญหาเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะได้ และยังทำให้ความสุขในการมีเพศสัมพันธ์ลดลง ซึ่งอาจทำให้มีปัญหาในชีวิตคู่ได้ ด้วยเหตุนี้เองผู้หญิงทุกคนจึงควรสังเกตตัวเอง และป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาช่องคลอดแห้ง ด้วยความห่วงใยจาก MEGA We care