วิตามินดี หนึ่งในวิตามินสำคัญที่เป็นพื้นฐานซึ่งต้องมีในร่างกายอย่างเพียงพอ โดยวิตามินที่สามารถสร้างขึ้นเองได้ในร่างกายผ่านการกระตุ้นจากรังสี UVB ในแสงแดด หรือได้จากการรับประทานอาหารบางชนิด เช่น น้ำมันตับปลา ไข่แดง นม เนย ตับสัตว์ และปลาบางชนิดที่มีไขมันดี เช่น ปลาแซลมอน ปลาทูน่า ปลาซาร์ดีน เป็นต้น แต่ส่วนใหญ่วิตามินดีที่ร่างกายได้รับนั้น จะถูกสร้างผ่านการกระตุ้นจากแสงแดดเป็นหลัก ซึ่งวิตามินดีมีหน้าที่หลักในการดูดซึมแคลเซียมและฟอสฟอรัส เพื่อนำไปบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง
แต่ถึงจะเป็นวิตามินที่รู้จักอย่างแพร่หลาย แต่ก็มีเรื่องที่น่าตกใจอยู่ไม่น้อยเกี่ยวกับวิตามินดีที่หลายคนยังไม่รู้ โดยเฉพาะเรื่องราวเหล่านี้
- คนไทยมีระดับวิตามิน D ไม่เพียงพอ แม้เมืองไทยจะเป็นประเทศเขตร้อน แต่ผลการวิจัยพบว่าคนไทยมากถึง 45.2% มีระดับวิตามินดีไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย (น้อยกว่า 30 ng/mL) จึงเป็นเหตุของปัญหาสุขภาพต่างๆ ตามมามากมาย
- คนไทยกว่า 80% ไม่เคยได้รับการตรวจวิตามินดี คนไทยส่วนใหญ่มองข้ามความสำคัญของวิตามินดี และคิดว่าในร่างกายมีระดับวิตามินเพียงพอจึงละเลยการตรวจวิตามินดี ซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพหลายอย่าง
- คนไทยมีระดับวิตามิน D ในเลือดเฉลี่ย 27.87 ng/mL จากการศึกษาระดับวิตามินดีในเลือดของคนไทยเมื่อปี 2551 โรงพยาบาลปิยะเวท ตลอดปี 2563 (จำนวน 685 คน) พบว่าคนไทยมีระดับวิตามินดีในเลือดเฉลี่ยเพียง 27.87 ng/mL ซึ่งต่ำกว่าระดับมาตรฐาน
- คนปกติควรมีระดับวิตามินดีในเลือดอย่างเพียงพอ ผู้เชี่ยวชาญกล่าวไว้ว่า “คนทั่วไปควรมีระดับวิตามินดีในกระแสเลือดอยู่ที่ 40-80 ng/mLจะถือว่าเป็นผู้ที่มีสุขภาพดีและการมีวิตามินดีเพียงพอในร่างกายจะช่วยลดความเสี่ยงในการติดเชื้อโรคต่าง ๆ อีกด้วย”
- 80% ของวิตามินดีในร่างกายสังเคราะห์ได้จากแสงแดด วิตามินดี (Vitamin D) เป็นวิตามินที่ถูกสร้างขึ้นได้เองในร่างกาย ผ่านการกระตุ้นจากรังสี UVB ในแสงแดดและอีก 20% ได้จากอาหารประเภท ปลาทะเล ไข่แดง เห็ด และเมล็ดธัญพืช เป็นต้น
- คนที่มีระดับวิตามินดีในเลือดต่ำกว่า 30 ng/mL เสี่ยงติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจได้ง่ายมาก คนที่ระดับวิตามินดีในเลือดต่ำ จะมีโอกาสติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจได้ง่ายมากขึ้นเพราะมีงานวิจัยพบว่าคนที่มีระดับวิตามินดีในเลือดน้อยมีโอกาสติดเชื้อส่วนบนถึง 24 %
- คนทั่วไปควรได้รับระดับวิตามินดี 3 วันละ 5,000 IU จึงถือว่าเพียงพอต่อร่างกาย
- จากข้อมูลของ Vitamin D council ประเทศสหรัฐอเมริกา คนทั่วไปควรได้รับวิตามินดีขนาด 5,000 IU ต่อวันเพื่อเพิ่มระดับวิตามินดีในกระแสเลือดให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
สาเหตุให้คนไทยขาดวิตามินดี (Vitamin D) เช่น หลีกเลี่ยงแสงแดด ทาครีมกันแดด อายุ สีผิวเข้ม
- พฤติกรรมหลีกเลี่ยงการได้รับแสงแดด การกางร่ม การใส่เสื้อคลุมเพื่อบดบังการได้รับแสงแดดโดยตรงทำให้ร่างกายได้รับรังสี UVB ในปริมาณความเข้มที่ไม่เพียงพอต่อการสร้างวิตามินดี เป็นเหตุให้ร่างกายขาดวิตามินดีได้
- การทาครีมกันแดด ครีมกันแดดสามารถป้องกันรังสี UVB ได้เกือบ 100% ปกป้องการทำลายชั้นผิวหนังแต่ขณะเดียวกันก็ทำให้ชั้นผิวหนังไม่ได้รับการกระตุ้นให้เกิดการสร้างวิตามินดีด้วย
- อายุที่เพิ่มขึ้น ความสามารถในการสร้างวิตามินดีของชั้นผิวหนังจะลดลงเมื่ออายุเพิ่มขึ้น
- ทำให้ผู้สูงอายุมีความเสี่ยงที่จะขาดวิตามินดี
- สีผิวเข้ม คนผิวเข้มมีแนวโน้มที่จะสร้างวิตามินดีได้น้อยกว่าคนผิวขาว เนื่องจากเม็ดสีผิวเมลานินจะป้องกันการส่องผ่านของรังสี UVB คนที่มีสีผิวเข้มจึงจำเป็นต้องใช้ระยะเวลาการได้รับแสงแดดที่นานกว่าคนผิวขาว เพื่อให้ร่างกายสามารถสร้างวิตามินดีได้เพียงพอต่อความต้องการ
วิตามินดี ถือเป็นวิตามินที่มีประโยชน์มากมาย และการมีระดับวิตามินชนิดนี้อย่างเพียงพอก็เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับร่างกาย ซึ่งนอกเหนือจากการการสัมผัสแสงแดดเพื่อให้ผิวหนังได้สร้างวิตามินดี หรือกินอาหารประเภทปลาทะเล ไข่แดง เห็ด และเมล็ดธัญพืชแล้ว ในปัจจุบันการเสริมวิตามินดีในรูปแบบเม็ดก็ถือเป็นสิ่งที่ง่ายและสะดวก แต่ควรเลือกเสริมในแบบวิตามินดี 3 (Cholecalciferol) เพราะเป็นรูปแบบธรรมชาติเหมือนกับที่ร่างกายสร้างได้จากแสงแดด ปลอดภัย และร่างกายสามารถนำไปใช้ได้อย่างประสิทธิภาพ
